Emeklilikte yaşa takılanlar EYT düzenlemesi, Kahramanmaraş depremi nedeniyle çalışmalarına üç hafta ara veren Meclis’te görüşüldü. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanları kapsayan EYT, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edildi. EYT şartlarını yerine getiren 2 milyon 250 bin kişi emeklilik hakkı elde etmiş oldu. İşte, 2023 EYT şartları ve kapsamına ilişkin merak edilen detaylar şöyle:
EYT düzenlemesinin yasalaşması ve yasanın Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte başvuru süreci başlayacak. İlk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emekli olmasını sağlayacak düzenlemenin çıkmasının ardından başvuru yapılmasıyla birlikte maaş hakkı da kazanılmış olacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), normal yıllarda emekli aylığı başvurularını iki hafta içinde sonuçlandırıyor. Aynı anda yüz binlerce EYT’linin emeklilik başvurusunda bulunacak olması nedeniyle bu yıl incelemelerin zaman alması, bu nedenle ilk aylık ödemesinde gecikmeler yaşanması muhtemel görünüyor.
EYT’lilerin ilk maaşları ne zaman yatacak?
Bununla birlikte, ilk aylık ödemesi ne zaman yapılırsa yapılsın, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere toplu ödeme yapılacak. Hak kaybı olmayacak.
Buna göre; mart ayında dilekçe veren EYT’liler, nisan ayında ilk maaşlarını almaya başlayacak.
Başvurularla ilgili açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “Panik olmanıza gerek yok. Resmi Gazete’de yayımlanması sonrası e-Devlet üzerinden başvuru yapılabilir. Nisanda ilk maaş alınacak. Bütçeye ek yük getirmesi konusunda endişemiz yok” dedi.
EYT’liler bayram ikramiyesi alacak mı?
Kanuna göre, emeklilere Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’nda bin 100 lira bayram ikramiyesi ödemesi yapılıyor.
Bu yıl Ramazan Bayramı’nın başlangıcı 21 Nisan gününe denk geldiği için, mart ayında emeklilik dilekçesi verenler, nisan ayında bin 100 lira bayram ikramiyesinden de yararlanabilecekler.
EYT’liler hangi gün maaş alacak?
SSK ve Bağ-Kur emeklileri için aylık ödemelerinin günleri emeklilik tahsis numarasına göre belirleniyor.
Tahsis numarasının son rakamı maaş gününü belirliyor.
EYT Resmi Gazete’de ne zaman yayımlanacak?
EYT düzenlemesinin Resmi Gazete’de yayımlanmasını bekleyen hak sahipleri EYT teklifin yasalaşmasının ardından bu aşama için gün sayıyor. Yasanın Resmi Gazete’de yayımlanması için gözler AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çevrildi.
EYT düzenlemesinin Meclis Genel Kurulu’nda oylanıp yasalaşmasının ardından Erdoğan’ın yasayı kısa sürede imzalaması ve yasanın Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
EYT yasasının bu hafta içi Resmi Gazete’de yayımlanması öngörülüyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Nedir?
8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlayan çalışanlar emekli olabiliyordu. Fakat kanunda yapılan değişiklik ile bu iki kriterin yanına bir de yaş kriteri eklendi. Böylelikle 1999’da yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yapılan değişiklikle emekli olma yaşı değişti.
Kanundaki değişiklik öncesinde kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise bu değişiklik öncesi 5000 gün prim şartı ve 25 yıl sigortalılık süresi yeterliydi. 5000 gün prim yaklaşık olarak 13.5 yıla denk düşerken 18 yaşında çalışmaya başlayan bir kadın 38, 18 yaşında çalışmaya başlayan bir erkekse 43 yaşında emekli olabiliyordu.
1 Ocak 1972 doğumlu, 1 Temmuz 1994’te ilk kez sigortalı işe başlayan bir erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükte olan kanun gereği 5000 prim gününü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamladıktan sonra emekli olabiliyordu. İşçi; 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019 tarihinde, 5000 prim günü ödemesini de tamamlandıysa 47 yaşında emekli olabiliyordu. Fakat 1999 yılında yapılan kanun değişikliğiyle aynı işçi 5750 gün prim ödeme, 55 yaş ve 25 yıl sigortalılık şartlarını yerine getirdiği takdirde emekli olabiliyor. Yıl bazında hesaplanırsa işçinin emekliliği 8 yıl ötelendi 750 gün fazladan prim ödemesi gerekti.
8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı Kanun ile birlikte kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60 oldu. 2008 yılına gelindiğinde ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayacaklar için 5510 sayılı Kanun ile emeklilik yaşı 65’e yükseltildi. Emeklilikte yaşa takılanlar (eyt) ; sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül 1999’dan önce olanları ve emekli olmak için gereken prim günü ve sigortalılık süresi şartını sağlamış olsa dahi yaşından dolayı emekli olamayanları kapsar. Kendilerine ” EYT mağduru” diyen kişiler yaşlarından dolayı emekli olamıyor. Rakamlara bakıldığında ise Türkiye’de yaklaşık 5 milyon kişi EYT kapsamında olacak.
En açık ifadeyle emeklilik sigortası girişi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olan kişiler EYT kapsamında yer alıyor.
EYT’DE KADEMELİ PRİM NE DEMEK?
EYT düzenlemesinin ayrıntılarının belli olmasıyla birlikte kademeli prim gününün ne anlamı geldiği merak edildi. EYT’li olabilmek için kademeli prim günü aranacak. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı çalışmaya başlayanlar yaş dışındaki koşulları yerine getirerek emekli olabilecek. SSK’lılar kademeli prim gününe tabi olacak. Kademeli prim günü 5 binden başlayarak 5 bin 975 güne kadar çıkacak