Dünya hava kalitesi endeksine göre Porto Riko, Yeni Kaledonya, ABD Virjin Adaları, İsveç ve Finlandiya havası en temiz ülkeler oldu.
İsveç merkezli IQAir grubunun hazırladığı 2020 Dünya Hava Kalitesi raporunda, 106 ülkede geçen yıl boyunca yapılan ölçümler analiz edildi. Buna göre Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi üç yıl üst üste, havası en kirli başkent olarak kayıtlara geçti.
Özellikle fosil yakıt kaynaklı emisyonların körüklediği hava kirliliği her yıl, 600 bini çocuk olmak üzere 7 milyon kişinin erken ölümüne yol açıyor. Çevre sorununun küresel çaptaki maliyeti ise yıllık 2.9 trilyon doları bulabiliyor.
İnsanların evlere kapanıp hayatın yavaşladığı yeni tip coronavirüs (Covid-19) salgını, sağlık ve ekonomik açıdan derin bir kriz yarattı ancak çevreye etkisi ise olumlu oldu. Rapora göre büyük şehirlerde yüzde 65 oranında iyileşme gözlemlendi. Küresel çapta havadaki PM2.5 (μg/m3) oranı yüzde 11 civarında düştü. Raporu kaleme alan uzmanlar, bu iyileşmenin geçici olduğunu belirterek uyarılarda bulunuyor.
PM2.5 (ΜG/M3) ÖLÇÜMÜ NEDİR?
Kirlilik düzeyi, havadaki 2.5 mikrondan küçük partikülerin metreküp başına düşen oranlarına bakılarak belirleniyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre metreküp başına 25 mikrogram partikül madde, hava kirliliğinde en üst sınır. Buna PM2.5 sınırı deniyor. 100’ün üzerinde kaydedilen oranlar sağlığa zararlı, 250’nin üzerindeki ölçümün ise alarm seviyesi olduğu belirtiliyor.
QAir’in raporunda yer alan 106 ülkenin 26’sında PM2.5 oranı, üst sınır olarak kabul edilen değerin üzerinde. Listenin en başındaki Bangladeş’te metreküp başına ortalama partikül oranı 77.1 olarak ölçüldü. İkinci sırada 59 ile Pakistan ve ardından 51.9 ile Hindistan yer aldı. Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de zararlı madde yoğunluğu aralık ayında 157’ye kadar yükseldi.
Hava kalitesi en yüksek olan Virjin Adaları, Yeni Kaledonya ve Puerto Riko’da PM2.5 oranının her üç adada da ortalama 3.7 olduğu kaydedildi.
HAVASI EN KİRLİ ÜLKELER
Bangladeş
Pakistan
Hindistan
Moğolistan
Afganistan
HAVASI EN TEMİZ ÜLKELER:
Porto Riko
Yeni Kaledonya
ABD Virjin Adaları
İsveç
Finlandiya
(Kaynak: Euronews)